Przewodnik po hiszpańskich winach
Buenos días, drodzy czytelnicy! Witajcie w świecie hiszpańskich win, najsłynniejszych regionów winiarskich i związanych z winem tradycji. Zastanawiacie się, które hiszpańskie wino nie powinno ujść waszej uwadze i czego właściwie się spodziewać po winach z Hiszpanii? Kontynuujcie czytanie…
Jakie są hiszpańskie wina? Wyborne i wysokiej jakości!
Chcąc scharakteryzować hiszpańskie wina i jednocześnie poznać ich nowożytną historię, możemy z ciekawości zajrzeć do encyklopedii Jana Otty z 1906 roku, w której pisze on:
„Wina hiszpańskie są zazwyczaj doskonałymi winami o charakterze likierowym z wysoką zawartością alkoholu, częściowo dodawanego sztucznie, bursztynowej bądź czerwonej barwy, o słodko szorstkawym i cierpkim smaku. Można je porównać do win z Burgundii, Rousillon, Langwedocji, nad którymi wszak pod wieloma względami górują. Od niepamiętnych czasów są znane i do dziś wysoko cenione, zwłaszcza w Anglii, Rosji, Brazylii i Ameryce Pn. Winiarstwo hiszpańskie krzywdzą jednak zaniedbania plantatorów, gdyż z uwagi na klimat oraz położenie kraju mogłoby osiągać o wiele lepsze wyniki…”
Zakończenie tego fragmentu, opisującego początek XX wieku pozwala sądzić, że produkcja hiszpańskiego wina była niegdyś zorientowana na ilość, nie jakość. Z upływem czasu uległo to jednak zasadniczej zmianie i obecnie hiszpańskie wino dorównuje swoją jakością francuskim, włoskim oraz innym najlepszym europejskim winom.
Hiszpańskim producentom wina udało się w okresie powojennym w pełni wykorzystać potencjał swojego terroir, a wielu z nich w ostatnim czasie nadrobiło zaległości w zakresie nowoczesnych technologii wykorzystywanych podczas produkcji wina. Dlatego też hiszpańskie wina cieszą się rosnącą po polarnością i z łatwością się w nich zakochasz.
Wina hiszpańskie w ramach klasyfikacji europejskiej
Hiszpania to winiarskie mocarstwo, która w produkcji wina zajmuje na świecie trzecie miejsce (po Francji i Włochach), ale w kategorii obszaru zajmowanego przez winnice zdobywa miejsce pierwsze – jest ich tam około 1,2 miliona.
Dla hiszpańskiego wina obowiązują klasyfikacja i oznaczenia według kryterium ich pochodzenia (tzw. system romański). Wina najwyższej jakości maja oznaczenie D.O.Ca – Denominacion de Origen Calificada, które dotyczy tylko win produkowanych w regionach Rioja i Priorat. W dalszej kolejności obowiązuje klasyfikacja, którą tu uporządkowaliśmy malejąco:
D.O. – Denominazión de Origien: wina hiszpańskie o jasno określonym pochodzeniu z konkretnego obszaru, których jakość odpowiada francuskiemu AOC lub włoskiemu DOC.. Nad jakością win z danych obszarów, których obecnie jest ponad sześćdziesiąt, czuwa Komisja Regulacyjna.
VdlT – Vinos de la Tierra: wina z oznaczeniem VdlT (w przekładzie „wina ziemi“) nie podlegają tak ścisłej kontroli jak D.O., ale mimo to zapewniają jakość odznaczającą się cechami charakterystycznymi typowymi dla win właśnie z wybranego regionu.
VdMde – Vino de Mesa de… to kategoria nadrzędna wobec win stołowych, w przypadku której z etykiety możemy dowiedzieć się, jakie jest miejsce pochodzenia wina.
VdM – Vino de Mesa: wino stołowe bez dodatkowych oznaczeń, opisywane tylko jako czerwone lub białe. Niekoniecznie musi być winem niskiej jakości, ponieważ do kategorii tej należą na przykład produkty mniejszych winnic.
Klasyfikacja i oznaczenie pochodzenia win hiszpańskich może być jeszcze trochę bardziej skomplikowane i obejmować rozmaite stopnie pośrednie czy podkategorie. Dla podstawowej orientacji wystarczająca jednak będzie powyższa klasyfikacja.
Czy wiesz, że… Wino, Hiszpania i dwanaście winogron spotykają się w jednej, bardzo interesującej tradycji? Dwanaście owoców winorośli, czy też „winogron szczęścia” je się w Hiszpanii z okazji nadejścia nowego roku. W Sylwestra, o północy, kiedy dzwon zabije dwanaście razy, przy każdym uderzeniu powinno zostać zjedzone jedno winogrono. Dlaczego? Zgodnie z tradycją, która przejęta została również przez inne kraje, przynosi to szczęście i sukcesy w nowym roku.
Hiszpańskie wino musi być wystarczająco stare
Kolejny podział win z Hiszpanii bazuje na okresie ich dojrzewania. Zgodnie z tym kryterium hiszpańskie wino może mieć oznaczenie:
Joven, czyli młode, lekkie, owocowe wina przeznaczone do szybkiego spożycia. Do sprzedaży trafiają w pierwszym lub drugim roku po zbiorach, czasem częściowo dojrzewają w beczkach i jest w nich dobrze wyczuwalny charakter szczepu.
Crianza to termin oznaczający wina czerwone z wybranych winogron, dojrzewające co najmniej pół roku w dębowych beczkach, a następnie półtora roku w butelkach. W przypadku białych i różowych win dojrzewanie w beczce również trwa pół roku, ale do sprzedaży trafiają one o rok wcześniej.
Reserva oznacza wina dojrzewające co najmniej trzy lata, z czego co najmniej rok w dębowych beczkach. W sumie może ono jednak trwać o wiele dłużej, dlatego też wina te nadają się do leżakowania. Winogrona przeznaczone do ich produkcji muszą się odznaczać wysoką jakością, dlatego wina reserwa uzyskujemy tylko w wyjątkowo dobrych roczników.
Wina Gran Reserva leżakują w beczkach co najmniej półtora roku, w sumie jednak dojrzewają od pięciu lat wzwyż. Produkuje się je z najwyższej jakości winogron z kontrolowanych winnic, pochodzących z lat najlepszego urodzaju.
W tym przypadku również można się spotkać z bardziej szczegółową terminologią, precyzyjniejszymi podkategoriami czy pojęciami, takimi jak na przykład Fermentado en barrica. Oznacza ono proces dojrzewania w beczce barrique w przypadku białych win (odpowiednik wymienionych wyżej oznaczeń dla win czerwonych) Podstawowa klasyfikacja będzie jednak na początku wystarczająca.
Które wina kocha zarówno Hiszpania, jak i cały świat?
Przede wszystkim typowe dla Hiszpanii wina czerwone, ale nierzadko również dobrej jakości białe czy różowe wina. Ilość uprawianych w Hiszpanii odmian – zarówno typowych dla tego obszaru, jak i importowanych – liczy się w setkach, niemniej w głównym nurcie produkcji wykorzystuje się ich około dwudziestu.
Do najsłynniejszych i najczęściej uprawianych w Hiszpanii czerwonych odmian należą Tempranillo, Carinena, Garnacha, Petit Verdot czy Syrah, natomiast w przypadku odmian białych są to Airen, Albariño, Verdejo Chardonnay oraz Gewürtztraminer.
Regiony winiarskie rozpościerają się na całym obszarze Hiszpanii, w tym na Wyspach Kanaryjskich i na Balearach, są ich zatem dziesiątki. Sercem wielu z nich są tzw. Winne rzeki, znajdujące się w głębi kraju.
Które obszary czy regiony powinny przyciągnąć twoją uwagę? Wymieńmy te najsłynniejsze, takie jak Rioja, Navarra, Cava, Jerez, Penedés, Priorat, Rías Baixas, Ribera del Duero, La Mancha, Vinos de Madrid, Valdepañas czy Mentrida, choć jest ich oczywiście o wiele więcej… Każdy z nich ma swoje charakterystyczne, warte poznania cechy.
Porada na zakończenie: Wina hiszpańskie to nie tylko wina niemusujące, możesz skosztować też na przykład wina musującego Cava z czerwonych i białych odmian albo sherry czy innych alkoholizowanych win oraz pochodzącej z Andaluzji brandy.
Wyselekcjonowane wina. W twoim e-mailu.
1x na miesiąc możesz się spodziewać rekomendacji, ciekawostek i korzystnych ofert dla twojej piwniczki.
Wysyłając e-mail, akceptujesz Warunki ochrony danych osobowych.
