Wino z wyróżnikiem: Podział win według zawartości cukru
O winach z wyróżnikiem (predykatem) z pewnością nie słyszysz po raz pierwszy. Nic dziwnego. Wino z wyróżnikiem należy do najlepszych trunków w ofercie winiarzy. Przyjrzyjmy się jego rodzajom i temu, jak wpisują się w ogólny system klasyfikacji wina. Do dzieła!
Oznaczenie i rodzaje wina
Wino można dzielić na grupy i podgrupy według różnych kryteriów. Może to być na przykład podstawowy podział: wino niemusujące, likierowe, musujące, wino gazowane czy częściowo sfermentowany sok z winogron (słynny czeski burczak).
Można również uwzględnić w podziale zawartość cukru resztkowego i podzielić wina spokojne, wytrawne, półwytrawne, półsłodkie i słodkie. Jednak nawet podział według koloru nie jest taki prosty, jak mogłoby się wydawać… Bo czy wiesz, że oprócz wina czerwonego, białego i różowego mamy np. wino pomarańczowe?
Moglibyśmy ten temat jeszcze rozwijać, ale przejdźmy do głównego zagadnienia naszego artykułu, a mianowicie podziału win według jakości.
W niektórych krajach stosuje się tzw. germański system oznaczania wina, w którym jakość wina określa się według zawartości cukru (system obowiązuje np. na Słowacji, w Czechach, w Niemczech i Austrii).
Z kolei system romański opiera się na apelacjach i jest stosowany np. we Francji, Hiszpanii, Włoszech, Portugalii. Tu kontroluje się przede wszystkim pochodzenie winogron i wydajność z hektara. Chodzi na przykład o wina z oryginalnym certyfikatem (VOC), o których więcej można przeczytać w artykule poświęconym pojęciu terroir.
Podział win według jakości – od stołowego po jakościowe z predykatem
Niektóre przepisy dotyczące produkcji wina dzielą wino spokojne na kategorie jakościowe w zależności od minimalnego stopnia dojrzałości winogron (na jednostkę ⁰NM) użytych do produkcji wina.
- wino (czasem nazywane winem stołowym) – 10 ⁰NM
- wino regionalne – 14 ⁰NM
- wino jakościowe: gatunkowe – 15 ⁰NM, markowe – 15 ⁰NM
- wino jakościowe z wyróżnikiem (predykatem), którego szczegółową klasyfikację omówiono w oddzielnym artykule
- wino z oryginalnym certyfikatem – 15 ⁰NM
Co w praktyce oznacza ⁰NM? Chodzi o zawartość cukru w winie według wzoru: jeden stopień NM = jeden kg naturalnego cukru w 100 l moszczu z winogron. Zawartość mierzy się w wyciśniętym moszczu z użyciem skalibrowanych moszczomierzy.
W określaniu kategorii wina liczy się nie tylko zawartość cukru, ale również pochodzenie winogron (od kraju UE po winiarskie subregiony), szczepy, kupaż, miejsce produkcji, wydajność winnicy i inne parametry, tym bardziej rygorystyczne im wyższa jakość wina. Informacje podane na etykiecie (oznaczenie wina) również podlegają regulacji.
Wino jakościowe z predykatem, czyli 7 stopni do słodkiego nieba
Wino z predykatem (wyróżnikiem) musi spełniać kilka kryteriów. Do jego produkcji można używać krajowych owoców z jednego podregionu winiarskiego (winnicy produkującej wino jakościowe z wydajnością nieprzekraczającą 12 t/ha). W tym samym miejscu wino musi być również produkowane. Wina jakościowe z wyróżnikiem mogą zawierać nie więcej niż trzy szczepy winogron, a moszczu nie można szaptalizować.
Często wina mogą klasyfikować jedynie specjalnie do tego powołane państwowe inspekcje rolno-spożywcze, które weryfikują szczepy, pochodzenie, zawartość cukru, masę i zaspokojenie pozostałych wymogów produkcyjnych.
Wino z wyróżnikiem (predykatem) klasyfikowane według zawartości cukru i metody produkcji dzielimy ponadto na:
- Wino gabinetowe – 19 ⁰NM, lżejsze wino przeznaczone do bieżącej konsumpcji, bardzo przyjemne do picia.
- Późnego zbioru – 21 ⁰NM, wino z dojrzałych winogron, często o wyrazistym, gatunkowym charakterze.
- Wybór z winogron – 24 ⁰NM, najczęściej półsłodkie białe wina z bardzo dojrzałych winogron.
- Wybór z jagód – 27 ⁰NM, słodkie, pełne wino ekstraktywne, często z ręcznie zbieranych owoców, idealne na specjalne okazje.
- Wino lodowe – 27 ⁰NM, wino o dużej zawartości cukru resztkowego, owoce są zbierane ręcznie, w temperaturze -7°C lub niższej, które muszą być zamarznięte również w trakcie wyciskania soku.
- Wino słomiane – 27 ⁰NM, winogrona suszy się na słomie lub sitowiu (lub swobodnie zawieszone) przez co najmniej trzy miesiące po zbiorach, mają niższą zawartość alkoholu i ciekawy charakter ze względu na zachodzące w nich zmiany biochemiczne.
- Wybór z rodzynek – 32 ⁰NM, wina z przejrzałych, przeschniętych gron, rodzynek (cybebów) lub owoców porażonych przez szlachetną pleśń (zbotrytyzowanych), słodkie, unikalne wina o średniej zawartości alkoholu.
RADA na koniec: Interesuje Cię produkcja wina z szerszej perspektywy? Na naszym blogu znajdziesz na ten temat mnóstwo informacji!
Naszła Cię chętka na kieliszeczek doskonałego wina? Wypróbuj wino rocznikowe, jako smakowity prezent dla siebie lub kogoś bliskiego dla uczczenia ważnej okazji.
Wyselekcjonowane wina. W twoim e-mailu.
1x na miesiąc możesz się spodziewać rekomendacji, ciekawostek i korzystnych ofert dla twojej piwniczki.
Wysyłając e-mail, akceptujesz Warunki ochrony danych osobowych.
